Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Huấn luyện chó
Từ VLOS
(đổi hướng từ Huấn luyện Chó)
Bạn dự định nhận nuôi một chú chó? Bạn muốn chú chó cưng ở nhà cư xử ngoan hơn một chút? Bạn muốn huấn luyện chó cưng làm theo yêu cầu của mình thay vì phải cung phụng chúng? Theo học một lớp huấn luyện chó do chuyên gia hướng dẫn là phương pháp tốt nhất, song không phải ai cũng có điều kiện tới lớp. Những mẹo sau đây là bước khởi đầu tốt để rèn luyện chú chó của bạn. Có rất nhiều lý thuyết và cách thức tiếp cận trong việc huấn luyện chó, vì thế hãy nghiên cứu và chọn phương pháp phù hợp nhất cho bạn cũng như chó cưng.[1]
Mục lục
-
1
Các
bước
- 1.1 Chuẩn bị Huấn luyện Chó
- 1.2 Áp dụng Nguyên tắc Huấn luyện Tổng quát
- 1.3 Dạy lệnh "Nghe"
- 1.4 Dạy lệnh "Ngồi"
- 1.5 Dạy Chó Nằm xuống
- 1.6 Dạy lệnh "Đi theo"
- 1.7 Dạy lệnh "Đến đây"
- 1.8 Tập cho Chó "Chờ" tại Cửa
- 1.9 Dạy Chó Thói quen Ăn Tích cực
- 1.10 Dạy Lệnh "Lấy" và "Nhả"
- 1.11 Dạy lệnh "Đứng"
- 1.12 Dạy lệnh "Nói"
- 1.13 Dạy Chó nằm Chuồng
- 2 Lời khuyên
- 3 Cảnh báo
- 4 Nguồn và Trích dẫn
- 5 Bài cùng chủ đề
Các bước[sửa]
Chuẩn bị Huấn luyện Chó[sửa]
-
Chọn
giống
chó
phù
hợp
với
lối
sống
của
bạn.
Sau
hàng
thế
kỷ
phối
giống,
ngày
nay
chó
là
một
trong
những
loài
động
vật
đa
dạng
nhất
trên
thế
giới.
Hẳn
là
sẽ
có
mọi
chú
chó
phù
hợp
với
từng
lối
sống,
tuy
nhiên
không
phải
tất
cả
các
chú
chó
đều
đáp
ứng
được
nhu
cầu
cụ
thể
của
bạn.
Ví
dụ,
nếu
là
người
thích
thư
giãn,
bạn
không
nên
chọn
giống
Jack
Russell
Terrier,
vốn
nổi
tiếng
với
thói
sủa
liên
tục
và
có
nhiều
năng
lượng.
[2]
Thay
vào
đó,
có
lẽ
bạn
sẽ
muốn
một
chú
chó
bun
thường
chỉ
thích
cuộn
mình
trên
đi-văng
cả
ngày.[3]
Hãy
nghiên
cứu
tính
cách
cũng
như
yêu
cầu
chăm
sóc
của
các
giống
chó.
Nên
hỏi
những
người
nuôi
chó
về
tính
cách
của
giống
chó
họ
nuôi.
- Vì phần lớn các giống chó đều có tuổi thọ từ 10-15 năm, nhận nuôi một chú chó là một cam kết dài hạn. Hãy chắc chắn tính cách của giống chó này hoà hợp với lối sống của bạn.
- Nếu bạn chưa lập gia đình, hãy cân nhắc xem liệu chục năm sau bạn có con nhỏ không. Một số giống chó được khuyến cáo là không thích hợp với gia đình có trẻ em.
-
Đừng
chỉ
dựa
theo
niềm
ao
ước
của
mình
mà
nhận
nuôi
một
chú
chó.
Bạn
phải
thành
thật
với
bản
thân
về
độ
tương
hợp
giữa
giống
chó
bạn
muốn
và
lối
sống
của
bạn.
Đừng
nhận
nuôi
một
chú
chó
cần
vận
động
nhiều
chỉ
vì
bạn
muốn
có
động
lực
bắt
đầu
lối
sống
lành
manh
hơn.
Nếu
bạn
không
thể
bắt
kịp
nhu
cầu
thể
thao
của
chú
chó
năng
động
của
mình,
cả
bạn
lẫn
chó
cưng
sẽ
rơi
vào
tình
trạng
uể
oải.
- Ghi lại nhu cầu và tính khí của giống chó, cũng như cách để bạn đáp ứng những nhu cầu đó.
- Nếu việc nhận nuôi một giống chó đòi hỏi nỗ lực to lớn để thay đổi lối sống của bạn, bạn cần chọn nuôi một loài khác.
-
Đặt
một
cái
tên
dễ
gọi
cho
chó
của
bạn.
Chú
chó
cần
phải
học
tên
mình
dễ
dàng,
để
bạn
có
thể
giữ
chó
tập
trung
trong
quá
trình
huấn
luyện.
Do
đó,
bạn
không
nên
đặt
tên
có
nhiều
hơn
hai
âm
tiết.
Cái
tên
cũng
cần
có
thanh
âm
rõ
ràng
để
chó
dễ
nhận
ra.
Các
tên
như
“Buddy”
hoặc
“Rover”
hay
“Bee
Bee”
có
âm
sắc
nổi
bật
hơn
tiếng
nói
chuyện
thông
thường
của
người
mà
chó
nghe
được.
- Thường xuyên gọi tên chó khi chơi, nựng, huấn luyện, hay thu hút sự tập trung của chó.
- Nếu chó nhìn bạn mỗi khi bạn gọi tên thì chó đã học được tên rồi đó.
- Tạo sự tích cực đi liền với tên chó để chú chó tiếp tục chú ý đến bạn mỗi khi bạn gọi tên. Khen ngợi nếu chó đáp lại tiếng gọi tên, và thưởng đồ ăn cho chó.
-
Lên
lịch
tập
luyện.
Bạn
cần
dành
ra
khoảng
thời
gian
15-20
phút
cho
mỗi
lần
tập
luyện
nghiêm
túc
và
vài
lần
như
vậy
trong
một
ngày.
Chó
con
thường
chỉ
tập
trung
được
trong
thời
gian
ngắn
và
mau
chán,
hệt
như
trẻ
sơ
sinh
vậy.
- Tuy vậy, bạn sẽ huấn luyện chó ngay cả ngoài giờ tập luyện. Việc huấn luyện thực chất sẽ xuyên suốt cả ngày mỗi khi bạn tương tác với thú cưng. Chó sẽ học hỏi từ bạn sau mỗi lần tương tác.
- Thói quen xấu của chó hình thành khi chủ nhân để chó có hành động xấu ngoài giờ tập luyện. Vì vậy, hãy quan sát chó ngay cả ngoài giờ tập. Nếu chó nhớ được những điều đã học trong lúc tập, thì hãy chắc chắn rằng ngoài giờ chó cũng nhớ như vậy.
- Chuẩn bị tâm lý cho các buổi tập. Khi làm việc với chó, hãy tĩnh tâm và trung lập. Bất kì nỗi âu lo hay kích động nào của bạn cũng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả huấn luyện. Bạn nên nhớ rằng mục đích của huấn luyện là để củng cố hành vi tốt của chó và trừng phạt hành vi xấu. Nghe có vẻ nghiêm khắc nhưng để có một chú chó được huấn luyện tốt đòi hỏi quyết tâm cao và kỷ cương nghiêm ngặt.
- Chọn công cụ phù hợp. Một dây xích dài 180 cm cùng vòng cổ khóa hoặc vòng cổ hai đai là đủ để bắt đầu, bên cạnh đồ ăn thưởng. Tham khảo lời khuyên của chuyên gia về các loại dụng cụ như rọ mõm, đai yên, vòng cổ rèn luyện bằng kim loại, hoặc các dụng cụ khác. Cún con hoặc chó nhỏ thường không cần dụng cụ quá nặng nề. Các giống chó lớn tạm thời có thể cần dụng cụ đặc biệt (như rọ mõm) để giúp tập trung.[4]
Áp dụng Nguyên tắc Huấn luyện Tổng quát[sửa]
-
Điều
tiết
kỳ
vọng
và
tâm
trạng
của
bạn.
Không
phải
ngày
huấn
luyện
nào
cũng
hoàn
hảo,
nhưng
đừng
nản
chí
hay
đổ
lỗi
cho
chó
của
bạn.
Hãy
thay
đổi
hành
vi
và
thái
độ
của
bạn
để
khuyến
khích
khả
năng
và
sự
tự
tin
học
hỏi
của
chó.
Nếu
tâm
trạng
bạn
điềm
tĩnh,
thông
thường
chó
của
bạn
cũng
sẽ
như
vậy.
- Nếu chó sợ hãi tâm trạng tồi tệ của bạn, chó sẽ không học được gì mới cả. Chúng chỉ có thể học cách thận trọng và không tin tưởng vào bạn.
- Các lớp học dạy chó và một chuyên gia huấn luyện chó giỏi sẽ giúp bạn cải thiện hành vi của mình và đem lại thành công khi bạn dạy chó.
- Luôn lưu ý đến tính khí của chó. Mỗi chú chó có tính khí khác nhau. Hệt như trẻ con, mỗi giống sẽ tiếp thu khác nhau với tốc độ khác nhau. Một vài con sẽ khá cứng đầu và sẽ thách thức bạn trong từng bài tập. Vài con khác lại rất cố gắng để làm vừa lòng bạn. Bạn có thể phải điều chỉnh phương pháp huấn luyện để phù hợp với tính khí của chú chó.
-
Thưởng
cho
chó
ngay
lập
tức.
Chó
không
hiểu
thế
nào
là
nguyên
nhân
và
hiệu
quả
lâu
dài.
Chúng
học
rất
nhanh.
Bạn
phải
khen
và
thưởng
chó
trong
vòng
2
giây
sau
khi
chó
thực
hiện
hành
vi
bạn
mong
muốn
để
củng
cố
chính
hành
vi
đó.
Nếu
bạn
đợi
quá
lâu,
chó
sẽ
không
liên
kết
phần
thưởng
với
hành
động
mà
bạn
yêu
cầu
chúng
thực
hiện.
- Ngoài ra, bạn phải chắc chắn sự khen ngợi của mình đủ nhanh và chính xác. Nếu không, bạn có thể sẽ thưởng nhầm cho hành vi mà bạn không mong muốn.
- Tưởng tượng nhé, ví dụ, bạn đang dạy cho chó lệnh “ngồi”. Chó ngồi một lúc, nhưng đến khi bạn khen thưởng thì chó lại bật dậy ngay. Trong tình huống này, bạn đang khen thưởng hành động đứng chứ không phải ngồi.
-
Cân
nhắc
tập
luyện
với
công
tắc
bấm
lách
cách
(clicker).
Tập
luyện
với
clicker
là
phương
pháp
khen
ngợi
ngay
lập
tức
bằng
cách
sử
dụng
clicker.
Bạn
sẽ
bấm
clicker
nhanh
hơn
so
với
cho
chó
ăn
hay
vỗ
đầu
chó.
Do
đó,
huấn
luyện
bằng
clicker
sẽ
giúp
bạn
nhấn
mạnh
hành
vi
tốt
đủ
nhanh
và
kịp
với
tốc
độ
học
của
chó.
Phương
pháp
này
hoạt
động
bằng
cách
tạo
mối
liên
kết
giữa
tiếng
lách
cách
và
phần
thưởng.
Đến
một
thời
điểm
nào
đó,
chó
sẽ
coi
bản
thân
tiếng
lách
cách
đã
là
phần
thưởng
cho
hành
vi
tốt.
Bạn
có
thể
áp
dụng
phương
pháp
clicker
với
bất
kì
mệnh
lệnh
dạy
chó
nào.
- Bấm vào clicker, sau đó thưởng ngay đồ ăn cho chó. Thao tác này xây dựng một mối liên hệ tích cực với tiếng lách cách. Sau đó, âm thanh này sẽ “đánh dấu” hành vi đúng để chó biết rằng mình đã làm chính xác.
- Khi chó đã làm đúng hành động, hãy bấm clicker, rồi thưởng. Một khi chó liên tục làm đúng, bạn có thể đặt tên cho mệnh lệnh. Bắt đầu liên kết mệnh lệnh và hành vi cùng nhau với sự trợ giúp của clicker.
- Ví dụ, trước khi bạn dạy chó “ngồi,” hãy bấm clicker, thưởng, khen khi bạn thấy chó đang ngồi. Khi chó bắt đầu ngồi để đòi thưởng, bắt đầu nói “ngồi” để ra lệnh cho chó vào vị trí. Hãy kết hợp cùng tiếng lách cách để thưởng cho chó. Cuối cùng, chó sẽ học được rằng việc ngồi để đáp lại lệnh “ngồi” là cách để chó nhận được tiếng thưởng lách cách.
-
Nhất
quán.
Chó
sẽ
không
hiểu
điều
bạn
muốn
chó
làm
nếu
môi
trường
của
chó
không
nhất
quán.
Bất
kỳ
ai
sống
với
chó
của
bạn
đều
nên
hiểu
và
cố
gắng
đi
theo
mục
tiêu
luyện
tập
của
chó.
Ví
dụ,
nếu
bạn
đang
dạy
chó
không
nhảy
chồm
lên
người
khác,
đừng
cho
phép
trẻ
nhỏ
trong
nhà
để
chó
chồm
lên
người
chúng.
Hành
động
đó
sẽ
phá
hỏng
toàn
bộ
sự
huấn
luyện
của
bạn.
- Chắc chắn rằng mọi người đều sử dụng chính xác mệnh lệnh mà chó học khi được huấn luyện. Chó không biết tiếng Việt, và không thể phân biệt giữa “ngồi” và “ngồi xuống”. Sử dụng nhiều câu lệnh thay thế nhau sẽ chỉ làm chó thấy khó hiểu thôi.
- Vì chó không tạo được mối liên hệ rõ ràng giữa một câu lệnh và một hành động, phản ứng của chó có thể chính xác hoặc sai hoàn toàn.
-
Luôn
luôn
thưởng
cho
thành
công
hay
hành
vi
tốt
của
chó
bằng
lời
khen,
và
thỉnh
thoảng
thưởng
bằng
đồ
ăn.
Một
món
đồ
nho
nhỏ
sẽ
động
viên
chó
luyện
tập
tốt.
Phần
thưởng
này
nên
có
kích
cỡ
nhỏ,
ngon
miệng,
và
dễ
nhai.
Bạn
không
muốn
món
thưởng
làm
đứt
quãng
buổi
tập
hay
khiến
chó
bị
no
quá
nhanh.
- Cân nhắc khoảng thời gian để chó nhai một món ăn cứng so với một món ướt hơn như “Bill Jack” hoặc “Zuke’s Mini Naturals”. Phần thưởng to bằng đầu tẩy bút chì là đủ để chó hiểu những điểm tích cực, nhưng đừng đợi chó ăn quá lâu.
-
Dùng
quà
thưởng
“xịn”
khi
cần.
Khi
tập
những
mệnh
lệnh
khó
học
hay
quan
trọng,
hãy
dùng
quà
thưởng
“xịn”
để
nâng
thêm
tinh
thần
cho
chó.
Có
thể
kể
đến
một
vài
ví
dụ
như
gan
khô,
vụn
ức
gà
nướng,
hay
vài
mẩu
thịt
gà
tây
của
bữa
trưa.
- Nếu chó đã học được mệnh lệnh, hãy bớt các món thưởng giá trị lớn và đem chúng trở lại khi cần thiết cho luyện tập. Nhưng nhớ phải luôn khen chó.
- Để chó tập luyện khi đói. Đừng cho chó ăn no một vài giờ trước khi tập luyện. Chó càng muốn quà thưởng bao nhiêu, thì sẽ càng thực hiện nhiệm vụ được yêu cầu bấy nhiêu để được ăn.
- Luôn kết thúc luyện tập trong vui vẻ. Kể cả khi buổi tập không hề suôn sẻ và chó không hề tiếp thu câu lệnh mới, hãy kết thúc bằng điều gì đó mà bạn có thể khen chó. Bằng cách kết thúc buổi tập với câu lệnh mà chó đã hiểu rồi, điều cuối cùng mà chó nhớ được sẽ là tình thương và lời khen của bạn.
-
Hạn
chế
tiếng
sủa.
Nếu
chó
sủa
về
hướng
bạn
khi
bạn
không
muốn,
cứ
mặc
kệ
cho
đến
khi
chó
ngưng
sủa,
và
khen
chó.
Đôi
khi
chúng
sẽ
sủa
để
đòi
bạn
chú
ý,
nhưng
đôi
khi
lại
là
do
ức
chế.
- Đừng ném bóng hay đồ chơi. Làm thế chỉ làm cho chó nghĩ rằng nếu chó sủa, chó sẽ khiến bạn làm theo điều nó muốn.
Dạy lệnh "Nghe"[sửa]
- Hiểu mục đích của lệnh “nghe.” Đôi khi còn được gọi là lệnh “chú ý,” lệnh “nghe” là một trong những lệnh đầu tiên mà bạn nên dạy chó. Bạn sẽ dùng nó để thu hút sự chú ý của chó rồi đưa ra lệnh mới hoặc chỉ dẫn khác. Một số người chỉ dùng tên chó thay vì lệnh "nghe." Cách này đặc biệt hữu dụng nếu bạn nuôi nhiều chó. Như vậy, từng chú chó sẽ biết khi nào bạn muốn chúng tập trung vào bạn.
- Chuẩn bị nhiều món thưởng. Chúng có thể là thức ăn bạn mua ở cửa hàng, hay những chiếc xúc xích cắt nhỏ. Chọn món mà bạn biết chó thích ăn và sẽ thực hiện hành động để được ăn.
- Đứng gần chó. Nhưng đừng thu hút sự chú ý của chó. Nếu chó phản ứng lại sự hiện diện của bạn, đứng yên và nhìn hướng khác cho đến khi chó không quan tâm nữa.
- Ra lệnh “Nghe” bằng giọng nói nhỏ nhưng dứt khoát. Nếu bạn muốn dùng tên chó thay vì nói “nghe” hay “chú ý”, hãy gọi tên để thay thế. Tông giọng và âm lượng nên giống như khi bạn gọi tên người nào đó để họ chú ý.
-
Đừng
cao
giọng
chỉ
để
chó
chú
ý.
Hãy
để
dành
sự
to
tiếng
cho
những
tình
huống
“cứu
mạng,”
như
khi
chó
nhảy
qua
hàng
rào
hoặc
đứt
xích.
Nếu
bạn
hiếm
khi
cao
giọng,
bạn
chắc
chắn
sẽ
có
được
sự
chú
ý
tối
đa
của
chó
khi
bạn
cần
phải
hét
lên.
Nhưng
nếu
bạn
luôn
“to
tiếng”
với
chó,
chúng
sẽ
dần
mặc
kệ
âm
thanh
đó
và
không
màng
tới
bạn.
Quát
tháo
sẽ
không
còn
tác
dụng
để
kêu
gọi
chú
ý
đặc
biệt
nữa.
- Chó có thính giác siêu việt — hơn con người rất nhiều. Một điều thú vị khi tập lệnh này là xem xem chó của bạn có thể phản ứng với tiếng thì thầm nhỏ tới mức nào. Mọi người sẽ tôn bạn lên như “người thì thầm với chó” khi bạn có thể ra lệnh cho chó mà chỉ cần rủ rỉ đôi chút.
-
Thưởng
cho
chó
ngay
khi
có
phản
ứng
như
mong
muốn.
Khi
chó
ngừng
việc
mình
đang
làm
và
ngước
nhìn
bạn,
hãy
khen
và
thưởng
chó
ngay
lập
tức.
Bấm
clicker
trước
khi
khen
hoặc
thưởng
nếu
bạn
đang
rèn
chó
với
clicker.
- Nhớ rằng bạn phải có phản ứng ngay lập tức. Thưởng càng nhanh thì chó càng chóng hiểu mối quan hệ giữa mệnh lệnh, hành vi, và phần thưởng.
-
Cuối
cùng
hãy
ngưng
sử
dụng
phần
thưởng.
Một
khi
chó
đã
nắm
vững
mệnh
lệnh,
bạn
không
nên
thưởng
đồ
ăn
cho
chó
nữa.
Tuy
nhiên,
bạn
vẫn
nên
dùng
clicker
hoặc
khen
bằng
lời.
- Cai thưởng cho chó là rất quan trọng vì chó có thể sẽ đòi thưởng mọi lúc. Cuối cùng bạn sẽ nhận được một chú chó chỉ chịu nghe lời khi có đồ ăn.
- Khen chó thường xuyên sau khi chó đã thành thục mệnh lệnh, nhưng thi thoảng mới thưởng. Đó là cách để chó khắc sâu bài học vào trí nhớ.
- Một khi chó đã thành thục các câu lệnh, bạn có thể dùng quà thưởng để tăng tốc độ thực hiện yêu cầu hay chỉnh đốn cho chính xác hơn. Chó sẽ sớm nhận ra quà thưởng đi đôi với mệnh lệnh hay hành vi đi kèm sau lệnh "nghe".
Dạy lệnh "Ngồi"[sửa]
- Cho chó đứng. Mục đích của lệnh “ngồi” là cho chó chuyển từ thế đứng thành ngồi, chứ không phải là tiếp tục ngồi. Đi bộ về chỗ chó hay bước xa ra để chó đứng dậy.
- Đứng ở trong tầm nhìn của chó. Đứng ngay trước mặt chó sao cho chó tập trung nhìn bạn. Để chó thấy bạn có thức ăn ở trong bàn tay thuận.
-
Để
chó
tập
trung
vào
quà
thưởng.
Bắt
đầu
bằng
cách
để
thõng
tay
cầm
quà
thưởng
bên
hông.
Nâng
bàn
tay
đó
lên
trước
mũi
chó
để
chó
ngửi
được
mùi,
rồi
nâng
cao
quá
đầu
chó.
- Khi bạn nâng thức ăn trên đầu chó, phần lớn chó sẽ tự động ngồi xuống để nhìn được tốt hơn.
-
Ngay
lập
tức
thưởng
đồ
ăn
cho
chó
và
khen
chúng.
Làm
theo
chu
trình
clicker-thưởng/khen
hoặc
chỉ
thưởng
và
khen.
Nói
“ngồi
ngoan”
khi
chó
đã
làm
theo
ý
bạn
muốn.
Có
lẽ
ban
đầu
chó
sẽ
hơi
chậm,
nhưng
chỉ
cần
thêm
phần
thưởng
và
lời
khen
là
chó
sẽ
tăng
tốc
lên
thôi.
- Chắc chắn rằng bạn không khen gì cả cho đến khi chó thật sự đang ngồi. Nếu bạn khen khi chó chưa kịp ngồi, chó sẽ nghĩ đó mới là điều bạn muốn.
- Ngoài ra, chắc chắn rằng bạn không khen chó vì đã đứng dậy, nếu vậy bạn sẽ chỉ nhận được hành vi đó thay vì hành động ngồi.
-
Nếu
chó
không
chịu
ngồi
với
chiêu
dùng
quà
thưởng,
bạn
có
thể
dùng
xích
và
vòng
cổ.
Đứng
cạnh
chó,
nhìn
về
cùng
hướng
với
chó.
Kéo
vòng
cổ
về
phía
sau
một
chút
để
khuyến
khích
chó
ngồi.
- Bạn có thể cần khuyến khích chó ngồi bằng cách nhẹ nhàng thúc vào sau chân sau của chó. Nhẹ nhàng kéo chó về phía sau bằng vòng cổ khi làm vậy.
- Ngay khi chó đã ngồi, lập tức khen ngợi và thưởng.
-
Đừng
lặp
lại
mệnh
lệnh.
Bạn
muốn
chó
có
phản
ứng
ngay
lần
đầu
tiên,
không
phải
lần
thứ
hai,
ba,
hay
bốn.
Nếu
chó
không
thực
hiện
mệnh
lệnh
trong
vòng
2
giây
từ
lúc
ra
lệnh,
nhấn
mạnh
lệnh
bằng
cách
dùng
dây
xích.
- Khi bạn bắt đầu huấn luyện, đừng bao giờ ra một lệnh mà bạn không thể củng cố. Nếu không, rủi ro là bạn sẽ tập cho chó mặc kệ bạn vì bạn không tiếp nối mệnh lệnh và những mệnh lệnh đưa ra sẽ trở nên vô nghĩa.
- Tạo không khí tích cực cho chú chó bằng lời khen và sự bền bỉ.[5]
- Khen ngợi hành động ngồi theo bản năng. Hãy để ý những lúc chó tự ngồi trong ngày. Khen ngợi hành động đó, và sớm thôi bạn sẽ có một chú chó tự ngồi để đòi chú ý thay vì nhảy chồm lên hay sủa về phía bạn.
Dạy Chó Nằm xuống[sửa]
- Lôi kéo sự chú ý của chó. Lấy ít thức ăn hoặc đồ chơi và tìm chó của bạn. Cầm món đồ chơi hay thức ăn trước tầm mắt chó để chó tập trung về phía bạn.
- Dùng thức ăn hoặc đồ chơi để khuyến khích chó nằm xuống. Thực hiện bằng cách vẫy vẫy món đồ chơi hay thức ăn dưới sàn phía trước và giữa hai chân chó. Đầu chó sẽ dõi theo món đồ, và cả cơ thể sẽ theo sau đó.
- Khen ngay lập tức. Khi bụng chó đã tiếp đất, khen ngợi chó và thưởng món ăn hoặc đồ chơi. Bạn cũng phải khen chính xác nữa. Nếu bạn khen khi chó đang chuẩn bị nằm hoặc đang nhổm dậy, đó sẽ là hành động bạn sẽ nhận được.
-
Tăng
khoảng
cách.
Một
khi
chó
đã
học
được
hành
vi
với
phần
thưởng
kèm
theo,
hãy
lùi
ra
sau
một
chút.
Dấu
tay
cho
“nằm
xuống”
sẽ
là
bàn
tay
duỗi
thẳng
—
úp
xuống
—
hạ
xuống
từ
trước
eo
đến
bên
hông
bạn.
- Chừng nào chó đã quen dần với hành vi “nằm xuống,” hãy thêm mệnh lệnh “xuống” hay “nằm xuống” bằng lời.
- Khen ngay lập tức khi bụng chó tiếp đất.
- Chó hiểu ngôn ngữ hình thể tốt và học dấu hiệu tay rất nhanh.
-
Kéo
dài
thời
gian
“nằm.”
Khi
chó
đã
“nằm”
quen,
chờ
một
vài
giây
trước
khi
khen
và
thưởng
để
khuyến
khích
chó
giữ
vị
trí
lâu
hơn.
- Nếu chó nhổm dậy để lấy đồ ăn, đừng cho chó ăn, nếu không bạn sẽ thưởng nhầm cho hành vi cuối cùng chó làm trước khi ăn thưởng.
- Bắt đầu lại, và chó sẽ hiểu là bạn muốn chó nằm hẳn xuống sàn, miễn là bạn kiên trì.
- Đừng cúi về phía chó. Một khi chó đã nhận được mệnh lệnh, đứng thẳng khi bạn ra lệnh. Nếu bạn cúi người, chó sẽ chỉ chịu nằm khi bạn đang cúi về hướng chúng. Bạn sẽ muốn rèn cho đến khi có thể ra lệnh cho chó nằm xuống từ khoảng cách xa.
Dạy lệnh "Đi theo"[sửa]
- Thường xuyên dắt chó đi dạo với dây xích. Điều này không chỉ quan trọng cho tập luyện mà còn tốt cho sức khoẻ cũng như tinh thần của chó. Tuỳ thuộc vào từng giống, chó có thể cần vận động rất nhiều để vui vẻ và giữ dáng.
- Tránh kéo dây xích. Phần lớn chó sẽ kéo lê dây xích khi chúng tập đi dạo. Khi chó bắt đầu kéo, hãy dừng lại ngay. Đừng đi tiếp cho đến khi chó đến bên bạn và tập trung vào bạn.
- Thay đổi hướng đi. Một phương pháp hiệu quả hơn cả là đi về hướng ngược lại và khuyến khích chó đi cùng bạn. Một khi chó đã theo kịp, khen và thưởng cho chó.
- Hãy khiến chó thấy vui khi đi bên bạn. Bản năng tự nhiên của chó là tự đi khám phá và xem xét môi trường xung quanh mình. Bạn cần phải làm cho việc đi bộ cùng bạn thú vị hơn thế. Hãy dùng tông giọng phấn khích khi đổi hướng, và khen ngợi chó khi chó đến bên bạn.
- Gắn kết hành vi với mệnh lệnh bằng miệng. Một khi chó đã quen đi bên cạnh bạn, bạn có thể đặt tên cho hành động đó, ví dụ như “đi theo" hay “đi nào.”
Dạy lệnh "Đến đây"[sửa]
- Hiểu giá trị của mệnh lệnh. Lệnh “đến đây” được sử dụng khi bạn muốn chó đến bên bạn. Mệnh lệnh này có tiềm năng cứu mạng, vì nó có thể ngăn chó chạy xổng khi được thả ra.
- Chuẩn bị cho chó tập “đến đây.” Bạn hãy luôn bắt đầu tập từ trong nhà (hoặc sân vườn có hàng rào) với độ phân tâm thấp. Nối dây xích dài 183 cm vào vòng cổ chó để bạn có thể giữ chó tập trung và ngăn chó chạy mất.
-
Thu
hút
sự
chú
ý
của
chó.
Bạn
muốn
gọi
chó
lại
bên
mình.
Bạn
có
thể
gọi
chó
bằng
âm
cao
đi
liền
với
một
món
đồ
chơi,
một
tiếng
vỗ
tay,
hay
đơn
giản
là
dang
rộng
vòng
tay.
Chạy
một
khoảng
ngắn
ra
xa
chó
và
đột
ngột
dừng
lại
cũng
là
một
cách
hay,
vì
chó
có
bản
năng
rượt
đuổi.
- Dùng lời khen và “giọng vui vẻ” để khuyến khích chó đến bên bạn.
- Khen ngợi ngay lập tức. Bấm clicker, khen chó bằng “giọng vui vẻ,” và cho chó phần thưởng khi chó tới bên bạn.
- Kết hợp hành vi với câu lệnh. Khi chó đã nhận ra mình sẽ được thưởng khi đến bên bạn, hãy bắt đầu nói lệnh “đến đây”. Khi chó phản ứng lại với mệnh lệnh, củng cố điều đó bằng cách khen ngợi đi kèm với chữ “giỏi”: “đến giỏi!”
- Di chuyển việc luyện tập ra những không gian công cộng. Vì lệnh “đến đây” có thể cứu mạng chó, chó cần phải học phản ứng lại lệnh này ngay cả khi bị phân tâm. Di chuyển bài tập từ nhà bạn ra sân vườn hoặc công viên. Xung quanh sẽ có nhiều cảnh vật, âm thanh, và mùi hương lôi cuốn chó.
- Tăng độ dài dây xích. Bạn bắt đầu với dây xích dài 180 cm, nhưng giờ bạn cần phải kéo dài khoảng cách hơn thế nữa cho chó.
-
Tập
huấn
luyện
cho
chó
không
mang
xích
ở
không
gian
có
hàng
rào.
Điều
này
sẽ
giúp
chó
chạy
đến
từ
khoảng
cách
dài
hơn.
- Nhờ ai đó giúp với bài tập không có xích. Bạn có thể chơi “bóng bàn” và thay phiên gọi chó đến bên từng người.
- Thưởng thật nhiều. Vì mệnh lệnh này rất quan trọng, lời khen bạn trao đi cần phải thật hoành tráng. Tuân theo mệnh lệnh “đến đây” sẽ là giây phút tuyệt nhất trong ngày của chó.
-
Đừng
gây
ra
bất
kỳ
tiêu
cực
nào
với
mệnh
lệnh
này.
Bất
kể
bạn
buồn
bực
bao
nhiêu,
không
bao
giờ
được
củng
cố
lệnh
“đến
đây”
bằng
cơn
thịnh
nộ.
Dù
bạn
đang
phát
điên
lên
vì
chó
bị
tuột
dây
xích
và
chạy
rông
suốt
năm
phút,
bạn
vẫn
phải
khen
ngợi
chó
khi
chó
cuối
cùng
cũng
đáp
lại
câu
gọi
“đến
đây”
của
bạn.
Hãy
nhớ
là
bạn
đang
khen
hành
vi
cuối
cùng
của
chó,
và
hành
vi
cuối
cùng
đó
chính
là
việc
đến
bên
bạn.
- Đừng chỉnh lỗi, quát mắng, cằn nhằn hay bất kỳ hành động nào khiến chó nghĩ rằng tới bên bạn là hành động không tốt. Bạn có thể phá hỏng hàng năm trời huấn luyện chỉ bằng một trải nghiệm tồi.
- Không bao giờ làm điều mà chó không thích sau khi ra lệnh “đến đây.” Bạn có thể thử ra lệnh này khi bạn cần cho chó tắm, cắt móng chân, hay vệ sinh tai, tuy nhiên lệnh “đến đây” nên đem tới niềm vui.[6]
- Nếu bạn buộc phải làm gì đó mà chó không thích, cứ tự đi và bắt chó lại thay vì ra câu lệnh. Khen chó trong suốt quá trình vì đã bình tĩnh và chấp nhận việc đó. Dĩ nhiên là bạn có thể dùng thức ăn nữa.
-
Trở
lại
với
bước
căn
bản.
Nếu
bạn
sợ
những
nơi
chó
có
thể
chạy
lạc
và
phớt
lờ
lệnh
“đến
đây”
của
bạn,
trở
lại
với
bài
tập
cùng
xích.
Tiếp
tục
tập
cùng
xích
cho
đến
khi
bạn
có
thể
tin
chó
sẽ
đáp
lại
lệnh
“đến
đây”.
- Đừng hối thúc việc rèn luyện mệnh lệnh này. Nó rất quan trọng và không nên làm một cách nửa vời.
-
Củng
cố
bài
tập
suốt
cuộc
đời
chó.
Vì
hành
vi
này
rất
quan
trọng,
bạn
cần
củng
cố
nó
suốt
đời.
Nếu
bạn
leo
núi
cùng
chó
mà
không
có
xích,
hãy
mang
theo
ít
thức
ăn
trong
túi
để
củng
cố
mệnh
lệnh.
- Bạn cũng nên thêm một mệnh lệnh để chó biết không cần lúc nào chúng cũng phải ở bên bạn. Lệnh nào đó ví dụ như “nghỉ” là một cách, nhưng mục đích là để chó có thể làm điều chúng muốn và không buộc tuân theo lệnh cho tới khi bạn ra lệnh.
- Giữ cho niềm vui lâu dài. Bạn không muốn khiến chó nghĩ rằng mỗi lần chúng đến bên bạn, chúng không còn được chơi nữa, có người gắn xích vào rồi, và chúng phải về nhà. Nếu không, bạn sẽ bắt đầu nhận được những lần "đến" ngày càng thiếu chắc chắn và không còn vui vẻ như trước. Vậy nên, hãy gọi chó lại, khen ngợi khi chúng đến và cho chúng “nghỉ” để chơi tiếp.
-
Cho
chó
làm
quen
với
vòng
cổ.
Việc
này
không
cần
kèm
theo
câu
lệnh
nào
cả.
Khi
chó
đến
bên
bạn,
hãy
nắm
vòng
cổ
để
chó
không
bị
nhát
mỗi
khi
có
người
đụng
vào.
- Khi bạn cúi xuống để thưởng cho vì đã “đến,” hãy kèm theo hành động nắm vòng cổ lúc nựng cổ chó để cho ăn.[7]
- Thỉnh thoảng, nhưng đừng làm thường xuyên, gắn thêm dây xích vào khi bạn kéo vòng cổ.
- Đồng thời, bạn cũng có thể nối một dây xích ngắn và cho chó “nghỉ” trở lại. Dây xích nên là dâu hiệu cho biết chó sắp được chơi vui và chúng ta sẽ được đi dạo. Không có chỗ cho việc chỉnh đốn khắt khe đâu.
Tập cho Chó "Chờ" tại Cửa[sửa]
- Bắt đầu tập cho chó “chờ” sớm. Dạy chó biết tôn trọng ngưỡng cửa là rất quan trọng. Bạn không muốn chó của mình cứ lao ra ngoài mỗi khi cửa mở — điều đó có thể rất nguy hiểm cho chó. Bạn không cần phải luyện bài tập tại cửa mỗi lần ra vào. Tuy nhiên, bạn nên tận dụng tối đa cơ hội tập luyện cho chó con từ sớm.
- Đeo xích cho chó. Bạn nên cho chó đeo xích ngắn để có thể điều chỉnh hướng đi của chó từ khoảng cách gần.
- Đi đến trước cửa. Dắt chó theo bằng dây xích.
- Ra lệnh “chờ” trước khi bước qua cửa. Nếu chó bước theo khi bạn đang băng qua, dùng dây xích để cản chó đi tiếp. Thử lại.
- Khen khi chó đợi. Khi chó đã hiểu bạn muốn chó ở phía bên trong cửa thay vì bước ra với bạn, khen chó và thưởng vì đã “đợi ngoan.”
- Dạy chó ngồi ngay ngưỡng cửa. Nếu cửa đang đóng, bạn có thể dạy chó ngồi ngay khi bạn đặt tay lên nắm đấm cửa. Chó sẽ đợi trong khi cửa mở, và sẽ không bước qua cho đến khi bạn cho phép. Bài tập này bước đầu nên tập cùng dây xích, để bảo đảm an toàn cho chó.
- Ra mệnh lệnh mới để gọi chó bước qua. Bạn có thể dùng “đến đây” hoặc “nghỉ.” Bất kể bạn dùng lệnh gì, nó phải là lệnh duy nhất cho phép chó bước ra khỏi nhà.
- Tăng khoảng cách. Tập để chó tại ngưỡng cửa và làm gì đó ở bên ngoài. Bạn có thể đi lấy thư hoặc đổ rác trước khi quay về và khen chó. Mục đích của hành động này là để bạn không cần gọi chó đi qua cửa mới thấy được bạn. Bạn cũng có thể đến chỗ chó ngay.
Dạy Chó Thói quen Ăn Tích cực[sửa]
- Luôn dùng bữa trước khi cho chó ăn. Hành động này sẽ chứng minh cho chó thấy rằng bạn và gia đình là “những chú chó đầu đàn” trong nhà. Các thành viên có quyền lực cao hơn trong gia đình sẽ luôn ăn trước những thành viên ít quyền lực hơn.
-
Đừng
cho
chó
ăn
từ
bàn
ăn.
Việc
này
sẽ
chỉ
tạo
cho
chó
thói
quen
xin
ăn
thôi.
Hãy
ra
lệnh
cho
chúng
ra
giường
hay
chuồng
để
nằm
đợi
mà
không
được
rên
rỉ
khi
bạn
và
gia
đình
đang
dùng
bữa.
- Khi đã ăn xong, lúc đó bạn hãy chuẩn bị phần cơm cho chó.
-
Để
chó
kiên
nhẫn
đợi
trong
lúc
bạn
chuẩn
bị
bữa
ăn.
Chẳng
có
gì
phiền
phức
hơn
một
chú
chó
cứ
nhảy
và
sủa
trong
khi
bạn
đang
lấy
thức
ăn
cho
nó
cả.
Thay
vào
đó,
hãy
ra
lệnh
“đợi”
mà
chó
đã
học
được
trong
bài
tập
ở
cửa
để
chó
sẽ
đợi
ở
ngưỡng
cửa
phòng
ăn.
- Khi bạn đã sẵn sàng, cho chó “ngồi” và “đợi” khi bạn đặt thức ăn xuống sàn phòng.
- Đứng và đợi vài giây trước khi nói câu cho phép. Bạn có thể nói “nghỉ” hoặc sáng tạo ra câu lệnh mới dành cho lúc ăn như “tới giờ ăn rồi” hay “nhăm nhăm.”
- Cuối cùng, chó sẽ tự biết ngồi đợi ngay khi trông thấy bát ăn.
Dạy Lệnh "Lấy" và "Nhả"[sửa]
- Hiểu mệnh lệnh. Lệnh “lấy” được sử dụng khi bạn muốn chó ngoạm lấy món gì đó mà bạn đưa cho.
- Cho chó một món đồ chơi. Ra lệnh “lấy” bằng miệng khi làm vậy. Khi chó lấy đồ chơi bằng mõm, khen chó ngay. (Ngoài ra, chó còn được thưởng đồ chơi nữa!)
- Dần chuyển sang những món đồ ít có giá trị với chó hơn. Chó học “lấy” rất dễ với các món đồ thú vị! Khi chó đã hiểu được mối liên kết giữa mệnh lệnh và hành vi rồi, bạn hãy chuyển sang những món kém thú vị hơn. Ví dụ có thể là báo, túi xách nhẹ, hay bất kì thứ gì bạn muốn chó mang theo.
-
Đồng
thời
tập
“lấy”
với
“nhả”.
Một
khi
chó
đã
lấy
đồ
chơi,
ra
lệnh
“nhả”
để
chó
trả
lại
món
đồ
cho
bạn.
Thưởng
chó
đồ
ăn
và
khen
ngợi
khi
chó
trả
đồ,
rồi
bắt
đầu
lại
với
lệnh
“lấy”.
Bạn
không
muốn
chó
nghĩ
rằng
một
khi
chó
nhả
ra
rồi
là
không
được
chơi
nữa.
- Đừng biến bài tập thành trận đấu kéo co với chó. Khi bạn kéo, chó sẽ giật lại mạnh hơn nữa.
Dạy lệnh "Đứng"[sửa]
- Hiểu giá trị của lệnh “đứng”. Giá trị của lệnh “ngồi” và “chờ” khá rõ ràng rồi, nhưng có thể bạn sẽ không hiểu tại sao “đứng” lại là một kỹ năng quan trọng cần dạy cho chó. Bạn sẽ không dùng đến lệnh “đứng” mỗi ngày, nhưng bạn sẽ cần đến nó trong suốt tuổi đời của chó. Ví dụ, một chú chó biết “đứng” bình tĩnh sẽ là một bệnh nhân lý tưởng tại phòng khám thú y hay khách hàng tuyệt vời ở tiệm chải lông.
- Chuẩn bị bài tập. Lấy món đồ chơi chó thích hay một nắm đồ ăn để thu hút sự tập trung của chó và thưởng chó khi làm theo mệnh lệnh. Cho chó “xuống” hoặc “nằm xuống” khi luyện tập lệnh "đứng.” Chó nên di chuyển từ tư thế nằm sang đứng dậy để lấy đồ chơi hoặc thức ăn.
-
Thu
hút
chó
tập
trung.
Bạn
cần
dỗ
chó
đứng
lên
bằng
cách
cho
chó
vươn
đến
món
đồ
chơi
hoặc
thức
ăn.
Giơ
đồ
chơi
hoặc
thức
ăn
trước
mặt
chó,
ngang
tầm
mũi.
- Nếu chó ngồi, nghĩ rằng nhiêu đó đã đủ để được thưởng, hãy thử lại lần nữa, nhưng để thức ăn hoặc đồ chơi thấp hơn một chút.
-
Khuyến
khích
chó
dõi
theo
tay
bạn.
Xoè
bàn
tay
và
hướng
lòng
bàn
tay
xuống.
Nếu
bạn
dùng
đồ
ăn,
giữ
đồ
ăn
lại
trong
lòng
bàn
tay
bằng
ngón
cái.
Bắt
đầu
đặt
bàn
tay
trước
mũi
chó
và
di
chuyển
ra
xa
vài
inch.
Ý
tưởng
là
chó
sẽ
nhổm
người
dậy
và
hướng
về
phía
tay
bạn.
- Bạn có thể sẽ cần dùng tay kia thúc hông chó để chó hiểu ý.
- Khen ngợi chó ngay. Ngay khi chó đã ở tư thế đứng, khen chó và thưởng. Dù bạn chưa bắt đầu sử dụng mệnh lệnh “đứng” ở đây, bạn vẫn có thể nhắc trong lời khen: “đứng giỏi lắm!”
- Thêm mệnh lệnh “đứng” bằng miệng. Bước đầu, bạn sẽ chỉ tập cho chó đứng lên bằng cách đi theo bàn tay có đồ ăn hoặc đồ chơi. Khi chó đã hiểu được mình cần làm gì rồi, bắt đầu phối hợp lệnh “đứng” vào bài tập.
- Kết hợp lệnh “đứng” cùng với các lệnh khác. Có rất nhiều cách để kết hợp mệnh lệnh. Sau khi đã cho chó “đứng,” bạn có thể thêm lệnh “chờ” hoặc “đứng yên” nếu bạn muốn chó đứng lâu hơn. Hay bạn cũng có thể thêm lệnh “ngồi” hoặc “nằm” để chó “ôn bài,” và dần dần tăng khoảng cách giữa bạn và chó. Cuối cùng, bạn sẽ có thể ra lệnh cho chó thực hiện dù ở khoảng cách xa.
Dạy lệnh "Nói"[sửa]
-
Hiểu
mệnh
lệnh.
Lệnh
“nói
chuyện”
dạy
chó
biết
sủa
đáp
lại
yêu
cầu
của
bạn.
Nếu
chỉ
xét
riêng,
mệnh
lệnh
này
nghe
có
vẻ
khá
lạ
lùng.
Nhưng
khi
kết
hợp
với
mệnh
lệnh
“im
lặng”,
nó
có
thể
giúp
quản
lý
vấn
đề
sủa
đối
với
một
chú
chó
hay
sủa
nhiều.[8]
- Hãy thận trọng khi dạy lệnh này. Những người dạy chó thiếu kinh nghiệm thường nhận thấy việc rèn luyện “nói chuyện” rơi khỏi tầm kiểm soát của họ. Cuối cùng họ chỉ có được một chú chó sủa mình tất cả mọi lúc.
-
Dạy
chó
bằng
clicker.
Lệnh
“nói
chuyện”
đòi
hỏi
phải
khen
ngợi
ngay
lập
tức,
thậm
chí
nhiều
hơn
so
với
các
lệnh
khác.
Dạy
chó
hiểu
tiếng
lách
cách
nghĩa
là
phần
thưởng
bằng
cách
bấm
clicker
và
thưởng
vài
lần
liên
tục.
- Tiếp tục luyện với clicker đến khi chó nghĩ chỉ tiếng lách cách đã là một phần thưởng. Phần thưởng thật sẽ để sau.
- Xem xét khi nào chó sủa nhiều nhất. Hành vi này ở mỗi con là khác nhau, nên bạn phải quan sát kỹ chó của mình. Chó có thể sủa khi bạn không cho ăn, khi có người gõ cửa, khi có người bấm chuông cửa, hay khi có ai đó bấm còi.
-
Mô
phỏng
lại
hành
động
kích
hoạt
tiếng
sủa.
Một
khi
bạn
đã
suy
luận
ra
điều
gì
làm
chó
sủa,
hãy
lặp
lại
hành
động
đó.
Mục
đích
là
để
chó
tự
sủa,
sau
đó
hãy
khen
ngợi
chó.
- Bạn có thể thấy tại sao bài tập này có thể nguy hiểm đối với những người dạy chó thiếu kinh nghiệm.
- Đó là lý do bài tập “nói” có chút khác biệt so với các mệnh lệnh còn lại. Bạn phải kết hợp ra lệnh bằng miệng ngay từ đầu. Chỉ như thế, chó mới không nghĩ bạn đang khen chó vì đã sủa theo bản năng.
-
Ra
lệnh
“nói”
bằng
miệng
ngay
từ
đầu.
Ngay
khi
chó
sủa
tiếng
đầu
tiên,
ra
lệnh
“nói”,
bấm
clicker,
và
thưởng
chó
ăn.
- Những mệnh lệnh từ đầu đến giờ đều dạy hành vi đầu tiên, sau đó thêm mệnh lệnh trước hành vi.
- Tuy nhiên, bài tập “nói” sẽ dễ bị mất kiểm soát nếu làm vậy. Chó được thưởng vì đã sủa trước.
- Do đó, tốt hơn là nên liên kết mệnh lệnh với hành vi trong suốt quá trình. Không bao giờ thưởng chó sủa khi không có mệnh lệnh.
-
Kết
hợp
lệnh
“nói”
và
“im.”
Nếu
bạn
có
một
chú
chó
sủa
quá
nhiều,
có
lẽ
bạn
sẽ
không
tin
rằng
lệnh
“nói”
sẽ
giúp
bạn
kiểm
soát
tình
hình.
Tuy
nhiên,
nếu
bạn
dạy
được
cho
chó
cách
“nói”,
bạn
sẽ
dạy
được
cho
chó
cách
“im.”
Có
thể
bạn
không
cần
chó
hay
sủa
biết
“nói”,
nhưng
bạn
chắc
chắn
sẽ
cần
“im”
đấy.
- Một khi chó đã hiểu cách “nói”, dần dần phối hợp lệnh “im” vào quá trình tập luyện.
- Ra lệnh “nói."
- Tuy nhiên, thay vì thưởng cho tiếng “nói” (sủa), hãy đợi đến khi chó ngừng sủa.
- Ra lệnh “im."
- Nếu chó yên lặng, thưởng cho hành động “im” (không sủa) bằng tiếng lách cách và đồ ăn.
Dạy Chó nằm Chuồng[sửa]
-
Hiểu
được
giá
trị
của
huấn
luyện
chó
bằng
chuồng.
Có
thể
bạn
sẽ
nghĩ
nhốt
chó
lại
trong
chuồng
suốt
mấy
tiếng
thì
thật
là
tàn
nhẫn.
Nhưng
chó
là
động
vật
bẩm
sinh
cần
tìm
chỗ
trú,
nên
không
gian
kín
đối
với
chúng
không
có
cảm
giác
ngột
ngạt
như
đối
với
con
người.
Thực
tế,
chó
được
dạy
nằm
chuồng
thường
tìm
đến
chuồng
như
chốn
nghỉ
ngơi.
- Dạy nằm chuồng rất hữu dụng khi bạn muốn điều chỉnh hành vi của chó những lúc không có chủ quan sát trong thời gian dài.
- Ví dụ, nhiều người chủ cho chó nằm chuồng khi họ đi ngủ hoặc ra khỏi nhà.
-
Tập
cho
chó
nằm
chuồng
từ
bé.
Dù
chó
trưởng
thành
vẫn
có
thể
được
dạy
nằm
chuồng,
sẽ
dễ
hơn
nếu
bạn
tập
cho
chó
con.
- Tuy nhiên, nếu chó của bạn là giống chó lớn, đừng tập cho chó ngủ trong chuồng nhỏ.
- Chó sẽ không "giải quyết" ở chỗ chúng ngủ hay thư giãn, nên bạn cần chuồng có kích cỡ phù hợp.
- Nếu bạn dùng chuồng quá lớn, chó sẽ đi tiểu ở góc chuồng vì chúng nghĩ mình có rất nhiều không gian.
-
Biến
chuồng
chó
thành
nơi
để
mời
gọi.[9]
Đừng
cô
lập
chó
trong
chuồng
bằng
cách
ngay
lập
tức
khóa
cửa
trong
lần
đầu
tiên
chó
vào
chuồng.
Bạn
muốn
chó
có
cảm
giác
tích
cực
với
chuồng,
để
chó
có
thể
thoải
mái
ở
trong
đó.
- Khi bắt đầu bài học nằm chuồng, hãy đặt chuồng ở nơi gia đình hay tụ họp. Mục đích là để khiến chiếc chuồng trở thành một phần trong sinh hoạt giao tiếp thay vì chốn cô lập.
- Trải chăn mềm và đặt đồ chơi chó thích bên trong chuồng.
-
Khuyến
khích
chó
bước
vào
chuồng.
Một
khi
bạn
đã
tạo
được
không
gian
mời
gọi
trong
chuồng,
dùng
đồ
ăn
để
dụ
chó
vào.
Đầu
tiên,
đặt
ít
thức
ăn
ở
ngoài
cửa
để
chó
có
thể
tự
khám
phá
không
gian
bên
trong.
Sau
đó,
đặt
thức
ăn
bên
trong
cửa,
để
chó
sẽ
thò
đầu
vào
ăn.
Đến
khi
thoải
mái
dần
rồi,
cho
thức
ăn
sâu
và
sâu
dần
vào
trong
chuồng.
- Lặp lại cho đến khi chó tự vào chuồng không ngần ngại.
- Luôn sử dụng "giọng nói vui vẻ” khi giúp chó làm quen với chuồng.
-
Cho
chó
ăn
trong
chuồng.
Một
khi
chó
đã
thoải
mái
ra
vào
chuồng
lấy
thức
ăn
rồi,
hãy
nhấn
mạnh
mối
liên
kết
tích
cực
giữa
chuồng
với
giờ
cho
ăn.
- Đặt bát thức ăn ở nơi chó ăn được thoải mái. Nếu chó vẫn còn chút lo lắng, có lẽ bạn nên đặt bát ngay sát cửa.
- Sau khi chó dần quen theo thời gian, đặt bát sâu hơn vào trong chuồng.
-
Bắt
đầu
đóng
cửa
chuồng
sau
lưng
chó.
Bằng
thức
ăn
vặt
và
các
bữa
ăn,
bạn
sẽ
thấy
chó
dần
thích
nghi
với
việc
ở
trong
chuồng.
Chó
vẫn
cần
học
cách
làm
quen
với
cửa
đóng.
- Bắt đầu đóng cửa vào giờ cho ăn, khi chó bị thức ăn làm phân tâm và không để ý chuyện xung quanh.
- Đóng cửa trong các khoảng ngắn, dần kéo dài thời gian khi chó bắt đầu quen.
-
Không
thưởng
khi
chó
rên
rỉ.
Khi
cún
con
rên
ư
ử,
có
thể
điều
đó
đáng
yêu,
nhưng
khi
chó
trưởng
thành
rên,
nó
sẽ
làm
bạn
phát
điên
mất.
Nếu
cún
con
rên
mãi
không
nguôi,
có
lẽ
là
bạn
đã
để
cún
trong
chuồng
quá
lâu
rồi.
Tuy
nhiên,
bạn
không
được
thả
cún
ra
trước
khi
cún
ngừng
rên.
Hãy
nhớ
—
mỗi
phần
thưởng
bạn
trao
sẽ
củng
cố
hành
vi
cuối
cùng
của
chó,
trong
trường
hợp
này
là
tiếng
rên.
- Thay vào đó, hãy thả chó khi chúng thôi rên.
- Lần sau khi đóng cửa chuồng, hãy để chó ở đó trong khoảng thời gian ngắn hơn.
-
An
ủi
chó
những
khi
tập
lâu
trong
chuồng.
Nếu
cún
kêu
khi
ở
một
mình
trong
chuồng,
hãy
đem
chuồng
vào
phòng
ngủ
của
bạn
vào
ban
đêm.
Dùng
đồng
hồ
có
tiếng
tích
tắc
hoặc
máy
đếm
nhịp
để
giúp
ru
cún
ngủ.
Hãy
chắc
là
chúng
đã
"giải
tỏa"
ở
ngoài
rồi
và
không
cần
phải
"đi
nhẹ"
hoặc
"đi
nặng"
nũa.
- Nên để chuồng của cún con trong phòng ngủ của bạn vào ban đêm để bạn có thể nghe được tiếng kêu nếu chúng cần đi ra ngoài vào giữa đêm.
- Nếu không, chúng sẽ buộc phải đi bậy ngay trong chuồng.
Lời khuyên[sửa]
- Khi ra lệnh bằng miệng, hãy dùng giọng dứt khoát. Bạn muốn chú chó này ngồi xuống, thì hãy ra lệnh như vậy. Đừng lặp đi lặp lại một mệnh lệnh để mong chó chịu làm theo. Nhấn mạnh mệnh lệnh trong vòng 2-3 giây nếu chó không vâng lời và sau đó khen ngợi chó. Bạn không muốn giống như những người cứ lặp lại câu “ngồi” đến những 20 lần hoặc hơn cho đến khi chó chịu ngồi đâu. Bạn cần chó ngồi ngay theo lệnh đầu tiên, chứ không phải lệnh thứ hai mươi.
- Đừng cho phép chó cắn bạn, kể cả là cắn đùa. Làm vậy sẽ tạo tiền lệ xấu và sẽ rất khó để bạn khiến chó bỏ đi thói quen này. Những giống chó nguy hiểm, hung hăng sẽ cần một bài huấn luyện đặc biệt từ các chuyên gia dạy chó có kinh nghiệm. Trong vài trường hợp, có thể bạn phải cần đến một nhà nghiên cứu hành vi động vật. Bạn không nên nuôi một chú chó hung hăng mà không được rèn luyện tử tế. Nó quá nguy hiểm.
- Hãy nhớ rằng mỗi chó mỗi khác. Con này có thể học chậm hơn con kia, và điều đó hoàn toàn ổn. Không có chó nào là không rèn được!
- Nếu dùng dấu hiệu tay, hãy chắc chắn mỗi dấu hiệu đều đặc trưng và rạch ròi để chó dễ nhận biết và phân biệt. Có một số dấu tay tiêu chuẩn cho các mệnh lệnh cơ bản như “ngồi”, “nằm”, v.v. Nếu bạn không chắc chắn, hãy hỏi chuyên gia dạy chó hoặc tìm kiếm trực tuyến hay trong sách có ảnh minh hoạ ngôn ngữ cơ thể cần sử dụng.
- Hãy kiên định. Chắc chắn rằng mệnh lệnh và dấu tay bạn sử dụng mỗi lần đều giống nhau. Chỉ cần 10-15 phút mỗi ngày thôi.
- Nếu chó mất kiểm soát, một cách để đưa chó trở lại kỷ cương là tách biệt chúng ra khỏi “bầy đàn”. Cho chúng vào chuồng hoặc cũi rồi mặc kệ chúng. Tách biệt khỏi bầy đàn trong ngôn ngữ chó đồng nghĩa với “hành vi của mi thật khó chấp nhận và chúng ta không thích thế.” Chó của bạn sẽ hiểu thông điệp ngay. Chúng có thể kêu ăng ẳng và tru lên, nhưng bạn phải mặc kệ hết. Cứ nghĩ đây là “giờ phạt” của chó. Khi chó đã yên lặng và ổn định, hãy thả chó ra. Đừng quên cho chó tập thể dục để điều hòa mức năng lượng của chúng. Chơi “ném bắt” là một cách hay để khiến chó mệt.
- Huấn luyện chó đòi hỏi sự kiên nhẫn cao. Bạn có thể sẽ thấy bức bối nếu chọn giống chó không phù hợp với khả năng hay lối sống của mình. Nếu bạn nhận thấy mình đã chọn nhầm, hãy hỏi ý kiến của chuyên gia. Có thể bạn phải tìm một mái nhà mới cho chú chó ấy. Hãy liên lạc với tổ chức cứu hộ chó hoặc bác sĩ thú y. Đừng đợi cho đến khi cả bạn lẫn chó đều đã chịu khốn khổ. Nếu bạn không thể kiên nhẫn được, hãy tham gia khoá học 1-1 cùng một người huấn luyện chó có tiếng. Không ai “bẩm sinh” đã là người dạy chó mà không cần qua huấn luyện.
- Đừng đối xử tàn nhẫn với chó hoặc đánh đập chúng. Nếu bạn đánh chó trong cơn thịnh nộ, chúng sẽ chỉ biết kinh hãi bạn mà thôi.
- Dọn dẹp nếu chó đi bậy trên sân nhà người khác hay tại nơi công công. Hành động này sẽ giúp người khác quý mến chó của bạn nhiều như bạn thương yêu chúng vậy.
- Nếu chó lấy đồ không phải của mình, hãy nói, “nhả ra.”
- Khi dạy chó nói, bạn có thể thử giả tiếng hú/sủa để chó sủa đáp lại.
- Cho chó đồ ăn hoặc thưởng nếu chúng vâng lời! Nên nhớ rằng chó cưng sẽ dễ dàng quấn quýt với bạn nếu chúng biết bạn yêu chúng.
Cảnh báo[sửa]
- Dùng vòng cổ và dây xích vừa với kích cỡ chó cưng của bạn. Vòng quá lỏng hay quá chặt có thể gây thương tích.
- Thường xuyên đưa chó đi khám thú y và chích ngừa đúng hạn. Bạn cũng nên kiểm tra các yêu cầu hiện hành về giấy phép, và đưa chó đi triệt sản ngay khi chúng đủ lớn.
- Nuôi chó đòi hỏi trách nhiệm gần như tương đương với nuôi dạy trẻ. Nếu bạn chưa sẵn sàng, đừng nhận nuôi chó cho đến khi bạn đã nghiên cứu kỹ, và tiến hành điều chỉnh để đón một chú chó về nhà.
SÁCH HUẤN LUYỆN CHÓ NÊN THAM KHẢO[sửa]
- Vận động thường xuyên sẽ giúp làm giảm độ nghịch phá của chó trong nhà. Chó mau chán. Và khi chúng thấy chán, chúng sẽ tìm cách để “giải trí”. Có thể bằng cách nhai đôi giầy yêu thích của bạn, phá đồ nội thất, hay sủa liên tục. Hãy tránh vấn đề này bằng cách đưa chúng đi dạo thường xuyên (tốt nhất là hai lần mỗi ngày). Và nó cũng tốt cho bạn nữa! “Chó mệt là chó khoẻ.” Việc vận động cho đến khi chó mệt khác biệt đối với từng con.
- Đừng Bắn Chó bởi Karen Pryor
- Bước Khởi đầu: Rèn luyện bằng Clicker cho Chó bởi Karen Pryor
- Sức mạnh của Rèn luyện Chó một cách Tích cực bởi Pat Miller
- 25 Lỗi Ngớ ngẩn Người nuôi Chó Mắc phải bởi Janine Adams
- Nghệ thuật Nuôi Cún con bởi Monks of New Skete
- Cách để trở thành Bạn thân Nhất của Chú chó nhà bạn bởi Monks of New Skete
- Chú chó Đúng mực: Cách để Uốn nắn, Rèn luyện và Thay đổi Hành vi của Chó bởi Gail I. Clark
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.aspca.org/pet-care/virtual-pet-behaviorist/dog-behavior/training-your-dog
- ↑ http://www.caninejournal.com/jack-russell-terrier-personality/
- ↑ http://www.pawnation.com/2014/03/13/low-energy-dog-breeds/3
- ↑ http://www.aspca.org/pet-care/virtual-pet-behaviorist/dog-behavior/teaching-your-dog-not-pull-leash
- ↑ http://www.aspca.org/pet-care/virtual-pet-behaviorist/dog-behavior/training-your-dog
- ↑ http://www.aspca.org/pet-care/virtual-pet-behaviorist/dog-behavior/teaching-your-dog-come-when-called
- ↑ http://www.successdogs.com/dog-training-lessons/collar-grab-game/
- ↑ http://www.humanesociety.org/animals/dogs/tips/how_to_stop_barking.html
- ↑ http://www.humanesociety.org/animals/dogs/tips/crate_training.html