Huấn luyện cún con

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Chó con cần được huấn luyện làm nhiều thứ để trở thành một chú chó ngoan. Điều này phụ thuộc vào việc bạn dạy chúng chơi một cách ngoan ngoãn, đi vệ sinh đúng chỗ trong sân và chịu để bạn dắt đi. Có thể phải mất vài tháng tập trung dạy chó con cách làm những việc này. Hãy dùng phương pháp huấn luyện nhẹ nhàng nhưng cương quyết để hướng dẫn chó con thực hiện các bài tập cần học và trước khi bạn nhận ra thì chó con đã trở thành một chú chó trưởng thành, biết vâng lời với vị trí quan trọng trong gia đình bạn.

Các bước[sửa]

Huấn luyện chó con tại nhà[sửa]

  1. Tạo dựng thói quen cho cún con. Để bắt đầu huấn luyện chó con tại nhà, bạn hãy xây dựng thói quen để chúng học hỏi. Chó con cần học thói quen thống nhất là khi nào và ở đâu chúng được phép đi vệ sinh. Điều quan trọng là bạn cần dạy cho chó con đi ra ngoài để vệ sinh khi có nhu cầu ngay khi bạn đưa chúng về nhà. Lên kế hoạch đưa chó con ra ngoài đi vệ sinh theo lịch hàng ngày: việc cần làm đầu tiên vào buổi sáng, sau khi ăn, sau khi chơi và ngay trước khi đi ngủ.[1]
    • Cún con cần được đưa ra ngoài giải quyết nỗi buồn mỗi giờ một lần, cũng như ngay sau khi ăn, ngủ và chơi. Hãy thường xuyên cho chó con đi vệ sinh khi mới thức dậy vào buổi sáng và trước khi bạn và chúng đi ngủ vào buổi tối, cũng như trước khi bạn để chúng ở nhà một mình lâu hơn.
    • Cho chó con ăn đúng giờ hàng ngày, nhờ đó, bạn có thể tính được khi nào chúng muốn ra ngoài đi vệ sinh.
    • Những chú chó mới sinh thường đi vệ sinh mỗi giờ một lần.[2] Điều đó có nghĩa là bạn hoặc thành viên gia đình cần có mặt để đưa chúng đi vệ sinh thường xuyên.
    • Nếu bạn không thể huấn luyện cún con tại nhà trong ngày, bạn cần thuê người làm việc này một cách chuyên nghiệp. Nếu bạn không làm sớm, chó của bạn sẽ mất nhiều thời gian để học cách không bậy ra nhà.
  2. Thu hút sự chú ý của chó con khi chúng cố gắng đi vệ sinh trong nhà. Nếu bạn phát hiện chúng đang chuẩn bị bậy ra nhà, đừng phản ứng quá mức như hét lên hoặc làm chúng sợ. Hãy làm gián đoạn hành động của chúng bằng cách vỗ tay. Sau đó mang chúng đi hoặc dẫn chúng đi theo bạn đến chỗ vệ sinh của chúng. Sau khi chó con đi vệ sinh xong, hãy thưởng và khích lệ chúng.[1]
    • Nếu bạn thấy chó con đã làm một bãi sau ghế sofa hoặc một chỗ nào đó trong nhà thì đã quá muộn để phạt chúng. Đừng gí mũi chúng vào đó; điều này chỉ khiến chúng bối rối và sợ hãi, không hiểu bạn đang cố gắng dạy chúng điều gì.
  3. Hạn chế không gian của chó con trong nhà khi đang huấn luyện. Trong vài tháng đầu, bạn cần theo dõi sát sao chó con để có thể đưa chúng ra ngoài giải quyết nỗi buồn khi có nhu cầu. Nếu bạn để chúng quá tự do trong nhà ngay từ đầu, chúng sẽ học cách đi vệ sinh ở bất cứ chỗ nào chúng muốn, và bạn không thể lúc nào cũng biết được điều đó đúng lúc.[1]
    • Dùng cửa chặn em bé để hạn chế không gian của cún con trong nhà. Ví dụ, bạn có thể dùng cửa chặn ở cuối cầu thang để ngăn chó con lai vãng lên tầng trên hoặc chặn cửa để ngăn chúng đi lại giữa các phòng. Cho chó con thêm tự do khi chúng kiểm soát được khả năng đi vệ sinh của mình.[3]
    • Thử dắt chó con đi khi chúng tìm hiểu căn phòng mới. Chúng sẽ khó có thể gây ra chuyện khi có bạn dắt đi.
  4. Chọn một nơi bên ngoài ngôi nhà để chó con đi vệ sinh. Cách này sẽ giúp chúng học cách không bậy ra nhà. Chúng sẽ có nhu cầu đi ra chỗ đó để vệ sinh hoặc theo thời gian chúng sẽ học cách đợi đến khi bạn đưa chúng ra đó thay vì đi vệ sinh trong nhà.[1]
    • Dùng lời nói để giúp chó con quen chỗ đi vệ sinh hơn. Hãy nói "đi ị/tè đi" hoặc "ị/tè đi" khi đưa chúng đến chỗ đó. Đừng dùng từ này ở những chỗ khác ngoài chỗ đi vệ sinh.
    • Nhiều người chọn góc xa của sân hoặc một nơi có hàng rào để làm chỗ đi vệ sinh của chó. Nếu bạn không có sân, hãy chọn một chỗ gần nhà hoặc căn hộ của bạn. Tóm lại là chỗ nào cũng được chừng nào bạn vẫn dắt chó đến mỗi lần đi vệ sinh.
    • Cho chó đi vệ sinh ở một chỗ có thể liên kết mùi chất thải với việc đi vệ sinh. Mùi đặc trưng này thường giúp cún con dễ đi hơn.
    • Nhớ rằng một số chú cún con sẽ đi vệ sinh ngay khi bạn đưa chúng ra ngoài, trong khi những chú chó khác có thể cần chạy loanh quanh một lúc mới đi được.
  5. Hãy khen cún con khi hoàn thành nhiệm vụ. Khi chó con đi vệ sinh đúng chỗ, hãy khen, vuốt ve và thưởng cho chúng. Làm như vậy sẽ giúp chó con hiểu được đó là hành vi đúng và nên tiếp tục làm.[1] Việc bạn hứa thưởng sẽ khích lệ chó con thực hiện hành vi đúng đắn như vậy lần nữa.
    • Thưởng cho chó con ngay sau khi đi vệ sinh hoặc vẫn đang ở chỗ đi vệ sinh. Nếu bạn chần chừ, chúng sẽ liên hệ lời khen với việc khác.
    • Đợi đến khi chó con đi vệ sinh xong. Nếu bạn khen chúng khi vừa bắt đầu đi vệ sinh, chúng có thể bối rối.
  6. Dọn các bãi chất thải ngay lập tức. Thỉnh thoảng chó của bạn nhỡ đi ra nhà thì điều quan trọng là dọn chúng đi ngay. Điều này sẽ giúp chó không đi ra nhà nữa.[1]
    • Dùng chất tẩy rửa gốc enzim thay vì chất tẩy rửa từ gốc amoniac để dọn các bãi chất thải của chó con ngay sau khi chúng đi. Chất tẩy rửa từ gốc amoniac có mùi giống nước tiểu khiến chó con nhầm với mùi nước tiểu của chúng. Nếu có mùi tương tự nước tiểu, chó con có thể muốn đi vệ sinh ở đó lần nữa.[4]
  7. Cân nhắc sử dụng chuồng để huấn luyện chó con. Một chiếc chuồng có thể dùng để huấn luyện việc đi vệ sinh vì chó không thích bậy ra chỗ ở của mình. Một cái chuồng có thể là nơi an toàn để chó của bạn nghỉ ngơi trong ngày nếu mệt hoặc là nơi chúng có thể cảm thấy an toàn khi bạn không ở nhà.[1]
    • Đảm bảo chiếc chuồng đủ lớn để chó con có thể đứng nằm duỗi chân thoải mái. Nếu chuồng quá lớn, chúng có thể chọn một góc làm nơi đi vệ sinh.
    • Nhớ là không dùng chuồng làm hình phạt. Dẫn chó ra ngoài thường xuyên để chạy nhảy hoặc đi vệ sinh.

Dạy chó con chơi ngoan ngoãn[sửa]

  1. Hãy để chó con chơi với những chú chó con khác. Chó con có thể học cách giao tiếp bằng cách chơi với những chú chó khác. Những chú cún còn nhỏ không biết được răng của chúng có thể làm những con chó khác bị đau. Chúng có thể học bằng cách chơi với nhau; khi một chú chó cắn chú chó khác quá mạnh, chú chó đó sẽ kêu lên và dừng chơi. Bằng cách này, chó con học cách kiểm soát mức độ cắn.[5]
  2. Không khuyến khích chó con cắn bạn. Chơi với chó theo cách chúng chơi với nhau; cù và vật nhau với chó con đến khi chúng bắt đầu ngoạm tay bạn. Khi chúng cắn tay bạn, hãy kêu lên giống như cách chú chó con khác làm. Hãy thả lỏng tay ra và dừng chơi đùa. Chó của bạn sẽ học được rằng khi cắn, chúng sẽ không được chú ý nữa.
    • Chó con có thể sẽ cố gắng bù đắp cho việc đã cắn bạn bằng cách dụi mõm và liếm tay bạn. Hãy khen chúng bằng giọng âu yếm, thưởng cho chúng và tiếp tục chơi. Chó con sẽ học được rằng chơi ngoan sẽ được thưởng.[5]
    • Đừng bao giờ đánh đít chó con để trừng phạt. Dùng hình phạt thể chất đối với chó con chỉ khiến chúng sợ bạn.
  3. Cho chó đồ chơi để gặm. Chó con thích sử dụng răng và bạn đã dạy chúng không được cắn. Vì vậy, hãy cho chúng đồ chơi an toàn để gặm trong lúc chơi đùa.
    • Khi chó con bắt đầu cắn nhẹ vào tay bạn, hãy nhét đồ chơi để gặm vào miệng chúng. Cách này sẽ dạy chúng biết gặm đồ chơi thay vì gặm tay bạn.
    • Làm tương tự nếu chó con cắn nhẹ vào gót chân hoặc mắt cá chân khi bạn đang đi. Dừng lại và đưa đồ chơi để gặm cho chúng. Nếu bạn không mang theo đồ chơi, hãy dừng lại. Khi chó con chơi ngoan, bạn hãy khen chúng.[6]
    • Nếu chó con gặm đồ của bạn, hãy đánh lạc hướng và thay bằng đồ chơi của chúng.
  4. Áp dụng nơi phạt. Nếu chó con có vấn đề khi học cách không cắn, bạn cần có một chỗ phạt, nơi bạn dắt chúng ra đó nếu không chơi ngoan, chúng sẽ không được chơi nữa. Chọn một góc phòng dành cho chó con chơi đùa và dắt chúng ra góc đó ngay khi cắn.
    • Đừng dùng chuồng chó làm nơi phạt. Chó con sẽ không liên hệ được việc cho vào chuồng với trừng phạt.
    • Sau khi chó con bị dừng chơi trong vài phút, hãy đưa chúng trở lại chơi cùng gia đình. Thưởng nếu chúng chơi ngoan. Nếu chó con lại cắn, bạn hãy kêu lên và dắt chúng quay về chỗ phạt. Chúng sẽ học được cách không cắn.
  5. Dạy chó con chơi ngoan với trẻ em. Trẻ em thường di chuyển nhanh, tạo ra những tiếng động chói tai và có chiều cao ngang với chó con. Cả hai có thể chơi rất vui với nhau nhưng cần được dạy chơi một cách phù hợp. Nếu chó con chơi thô bạo với trẻ, hãy cho chúng ra chỗ phạt ngay lập tức. Bạn cũng cần đảm bảo con bạn biết cách chơi tử tế.
    • Luôn để ý con bạn khi ở bên cạnh chó con. Đảm bảo trẻ biết được chó con dễ tổn thương và dạy trẻ biết xử lý nếu chó con cắn hoặc chơi thô bạo.[7]

Dạy chó con ngồi, nằm và lại gần[sửa]

  1. Bắt đầu bằng dạy chó con biết tên của chúng. Để huấn luyện chó con hiệu quả, cần bảo đảm chúng biết được tên của mình. Đọc tên của chúng rõ ràng. Khi chúng nhìn bạn, hãy thưởng cho chúng. Tiếp tục làm như vậy đến khi chúng biết cần nhìn vào bạn khi bạn gọi tên. Giờ bạn hãy dùng tên của chó con trước khi ra các lệnh khác.
  2. Dạy chó con ngồi. Đây là một trong những hành vi dễ dạy nhất, hầu hết các chú chó con đều có thể học được. Mẹo làm là để chó con liên hệ được hành động ngồi trên sàn nhà với âm thanh bạn nói "ngồi". Hãy bảo chó con "ngồi" với giọng rõ ràng, quyết đoán nhưng thân thiện. Khi chó con ngồi, bạn hãy thưởng cho chúng.[8]
    • Thực hành thường xuyên. Thực hành ngồi trong nhà, ngoài sân hoặc bất cứ nơi nào bạn dắt chó con đến. Hãy mang phần thưởng theo mình để bạn có thể bắt đầu buổi huấn luyện bất cứ lúc nào.
    • Giảm dần số lần thưởng đến khi chó con có thể ngồi theo mệnh lệnh mà không cần thưởng.
  3. Dạy chó con nằm xuống. Giờ chó con có thể ngồi, bạn hãy dạy chúng nằm xuống. Quá trình này sẽ phức tạp hơn một chút, sử dụng hệ thống ra lệnh và thưởng như cũ. Bảo chó ngồi xuống và khi chúng thực hiện, hãy nói "nằm xuống" và đợi vài giây. Khi chó con di chuyển, hãy bảo chó con "ngồi", rồi lặp lại lần nữa. Khi chó con thực hiện thành công, hãy thưởng và khen ngợi chúng.
    • Sau khi chó con học được cách nằm xuống trong 10 giây, bạn hãy đi ra chỗ khác. Nếu chó con đi theo bạn, hãy quay lại và nhắc chúng "ngồi xuống". Bảo chó con nằm xuống và bạn lại đi ra chỗ khác. Nhớ thưởng cho chúng khi làm đúng.
    • Một số chú chó con phản ứng tốt với việc dùng tay ra lệnh "nằm xuống". Giơ tay lên mỗi lần bạn nói "nằm xuống". Dần dần chó con có thể nằm xuống mà không cần nghe bạn ra lệnh.
  4. Dạy chó con lại gần. Cách này dễ làm nhất khi phối hợp cùng một người khác. Nhờ ai đó bế chó con ra đầu bên kia của phòng hoặc sân. Hãy nhìn vào chó con và gọi tên chúng. Khi chó con nhìn bạn, hãy nói "lại đây" với giọng rõ ràng và để người bạn thả chó con ra. Gọi tên chó con lần nữa nếu chúng dường như không biết phải làm gì. Khi chó con đi về phía bạn, hãy thưởng cho chúng lời khen và đồ ăn. Lặp lại quá trình này đến khi chó con hiểu được "lại đây" nghĩa là chúng phải chạy về phía bạn.[9]
    • Hãy vỗ tay, mỉm cười và thích thú khi chó con thực hiện được mệnh lệnh lại gần bạn. Dạy cho chúng biết lại gần bạn là việc tốt nhất chúng có thể làm.
    • Thực hành mệnh lệnh "lại đây" thường xuyên ở nhiều tình huống khác nhau. Điều quan trọng là chó con biết lại gần khi bạn gọi để chúng không bị lạc hoặc bị đau trong những tình huống nguy hiểm.

Dạy chó con chịu để bạn dắt đi[sửa]

  1. Hãy cho chó con chơi đến mệt trước khi dắt đi. Chó con thường kéo dây vì chúng thừa năng lượng và mong ngóng được ra ngoài. Nếu được, hãy làm cho chó con mệt bằng cách chơi với chúng trước khi dùng dây dắt đi trong ngày.[10]
    • Thử chơi ném bóng với chó con trong vòng 10 phút trước khi dùng dây dắt đi.
  2. Dạy chó con giữ yên vị trí khi bạn tròng dây vào cổ. Chó con thường bị kích động khi đến lúc đi ra ngoài chơi, nhảy lên người chủ của chúng và sủa báo trước khi đi ra ngoài. Vấn đề này có thể kéo dài nhiều năm nếu bạn không giải quyết khi chó còn nhỏ.
    • Nếu chó con sủa và nhảy lên người bạn khi bạn lấy dây, hãy đợi chúng hoàn toàn bình tĩnh trở lại trước khi tròng dây vào cổ. Làm việc này nhiều lần đến khi chó con học được cách cư xử nếu không sẽ không được ra ngoài.[10]
  3. Dùng phương pháp đèn xanh, đèn đỏ. Dắt chó con đi ra ngoài. Khi chúng chạy về phía trước và kéo dây, hãy dừng lại. Đợi chúng quay đầu lại và nói "lại đây", khi chó con đến bên cạnh, bạn hãy ra lệnh "ngồi xuống". Thưởng đồ ăn cho chúng và tiếp tục đi. Lặp lại quá trình này đến khi chó con học được cách đi bên cạnh bạn thay vì kéo dây.[11]
    • Khi chó con đi bên cạnh bạn, hãy thưởng cho chúng thường xuyên để chúng hiểu rằng bạn muốn chúng đi ở đâu.
    • Tiếp tục áp dụng phương pháp này trong một vài tuần. Có thể sẽ mất một thời gian trước khi chó của bạn hiểu rằng chúng không được lôi bạn đi trên phố.

Nắm bắt kiến thức cơ bản trong huấn luyện chó con[sửa]

  1. Xác định những từ gợi ý khi huấn luyện và nhớ những từ này. Đảm bảo mọi thành viên trong gia đình dùng các từ đó khi huấn luyện chó con. Nếu bạn dùng các từ khác với mọi người trong nhà, chó con có thể bị nhầm lẫn và học lâu hơn.[12]
    • Ví dụ, dạy chó ngồi xuống. Hãy bảo mọi người dùng từ “ngồi”. Đừng thay đổi mệnh lệnh. Nói cách khác, đừng nói “ngồi xuống” hoặc “nằm xuống” để bảo chó con ngồi. Chỉ dùng một từ gợi ý “ngồi”, nếu không chó của bạn sẽ bị lúng túng.
  2. Áp dụng quy tắc này trong mọi trường hợp. Đảm bảo bạn tuân thủ quy tắc mà bạn đặt ra trong mọi trường hợp. Đừng áp dụng nửa vời hoặc thay đổi trong một số trường hợp nhất định.[12]
    • Ví dụ, nếu bạn không muốn chó con nhảy lên đồ đạc của mình, hãy áp dụng quy tắc này mọi lúc. Nếu bạn không cho chúng nhảy lên đồ đạc trong tuần nhưng lại cho phép ngồi trên ghế sofa vào cuối tuần, chó con sẽ ngồi lên ghế thường xuyên hơn.
  3. Hãy tạo động lực cho chó con. Việc huấn luyện sẽ thành công khi hành động đúng thì được thưởng. Bạn có thể thưởng cho chó con đồ ăn hấp dẫn, cùng chơi đồ chơi yêu thích với chúng, hoặc chú ý và khen ngợi chúng. Hãy tìm ra điều gì làm chó con vui nhất và dùng điều đó làm phần thưởng khi chúng vâng lời.[12]
    • Thưởng cho cún con ngay lập tức. Điều quan trọng là bạn thưởng cho chó con ngay sau khi chúng làm theo mệnh lệnh của bạn.
    • Dần dần bạn nên giảm số lần thưởng đến lúc chó con sẽ không được thưởng mỗi lần thực hiện một hành động. Cách này sẽ dạy chó con làm việc tích cực hơn vì được thưởng mỗi lần không phải là điều đương nhiên. Nếu không, chúng sẽ trở nên lười biếng. Bắt đầu giảm số lần thưởng khi chó con thực hiện hành động theo mệnh lệnh thường xuyên.
  4. Sử dụng clicker (dụng cụ khi bấm phát ra tiếng tách). Clicker là phương pháp hiệu quả để củng cố hành vi tốt của chó con và cho chúng biết là sẽ được thưởng. Điều quan trọng là cần thưởng cho hành vi tốt của chó con ngay sau khi chúng thực hiện, nhưng không phải lúc nào cũng làm được như vậy. Do đó, sử dụng clicker trong các buổi huấn luyện sẽ giúp bạn củng cố hành vi tốt của chó con kể cả khi bạn không có sẵn đồ ăn để thưởng cho chúng.[12]
    • Bắt đầu dạy chó con liên kết âm thanh của clicker với việc được thưởng.
  5. Cần hiểu rằng trừng phạt không phải là phương pháp huấn luyện hiệu quả. Quát chó con hoặc dùng biện pháp trừng phạt không phải là cách hay để làm thay đổi hành vi của chó con. Chúng sẽ không hiểu vì sao lại bị phạt và điều đó có thể dẫn đến hành vi xấu hơn.[12]
    • Ví dụ, nếu chó con tè bậy trên sàn, đừng mắng chúng. Nếu bạn làm như vậy, chúng sẽ chỉ nghĩ rằng bạn tức giận vì chúng đi bừa bãi thay vì hiểu rằng chúng đi vệ sinh không đúng chỗ.
    • Thay vì quát mắng chó con nếu bắt gặp chúng đi vệ sinh trong nhà, hãy vỗ tay để chó con chú ý và dừng lại. Sau đó, đưa chúng ra chỗ đi vệ sinh quy định và đợi chúng giải quyết nỗi buồn xong.
  6. Thực hiện các buổi huấn luyện ngắn nhưng thường xuyên. Chó con không thể tập trung trong thời gian dài, vì vậy các buổi tập nên ngắn. Bạn nên giới hạn buổi tập của chó con khoảng 5 - 10 phút. Cố gắng thực hiện 2-3 buổi tập mỗi ngày để củng cố hành vi mà bạn muốn chó con học.[12]
    • Đảm bảo bạn sử dụng các hoạt động thường xuyên như là những cơ hội để huấn luyện chó con. Ví dụ, bạn có thể yêu cầu chó con ngồi trước khi đặt thức ăn của chúng xuống, hoặc khen chúng khi đi vệ sinh đúng chỗ ở ngoài sân.
  7. Chọn tên 'ngoan' và tên 'hư' cho chó: Đảm bảo chó của bạn liên kết tên của chúng với những điều tốt đẹp. Như vậy, chúng sẽ đáp lại yêu cầu của bạn thường xuyên hơn. Nếu chó của bạn liên kết tên chúng với điều xấu (như bị mắng mỏ) thì chúng sẽ ngại lại gần bạn khi được gọi. Dùng tên riêng khi chó hư sẽ giúp bạn tránh dạy chó con có những liên kết tiêu cực với tên 'ngoan'.[12]
    • Dùng tên thường gọi của chó khi chúng ngoan, nhưng dùng tên khác để gọi khi chúng hư. Ví dụ, nếu tên chú chó của bạn là Charlie, hãy gọi Charlie khi chúng ngoan. Nếu hư, hãy gọi chúng là Chuckie.

Lời khuyên[sửa]

  • Duy trì quy tắc và giới hạn nhất quán trong mọi trường hợp. Nếu chó con không được phép lên ghế sofa, có nghĩa là chúng sẽ không bao giờ được lên ghế sofa. Thể hiện điều bạn muốn nói, tạo động lực để chó con làm theo mệnh lệnh (đồ ăn, phần thưởng), cương quyết và công bằng. Chó con sẽ cảm thấy tự tin và biết chính xác sẽ mong chờ điều gì ở bạn.
  • Dùng tông giọng để cho chó con biết bạn cảm thấy như thế nào. Dùng giọng trầm khi bạn muốn chó con dừng lại, giọng quyết đoán khi huấn luyện hoặc ra lệnh.
  • Đừng lo nếu chó của bạn không nghe lời trong vài lần đầu (có thể nhiều hơn).

Cảnh báo[sửa]

  • Đừng dùng bạo lực với chó của bạn. Hãy cẩn thận với những huấn luyện viên khuyên bạn đánh hoặc quát chó.
  • Đừng để trẻ em chơi với chó mà không có người trông.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

Bài liên quan[sửa]

Bài cùng chủ đề[sửa]

chăm sóc thông thường ...

ngăn và chữa bệnh ...

chăm sóc và huấn luyện chuyên biệt ...

Liên kết đến đây

Xem thêm liên kết đến trang này.